• info@apex.edu.vn
  • 0903 25 55 25

Cách Đơn Giản Để Tạo Ra Mô Hình Kinh Doanh Thực Chiến

Tôi từng làm việc với hàng trăm chủ doanh nghiệp, và có một điểm chung tôi luôn thấy họ rất giỏi tạo ra sản phẩm, nhưng lúng túng khi biến sản phẩm đó thành mô hình kinh doanh sinh lợi nhuận.

  • Có doanh nghiệp bán được hàng nhưng lỗ triền miên.

  • Có doanh nghiệp có khách hàng trung thành nhưng không biết cách mở rộng.

  • Có startup tưởng mình “đang kinh doanh”, nhưng thực ra chỉ “đang bán sản phẩm theo cảm tính”.

Và nguyên nhân sâu xa thường không nằm ở marketing hay nhân sự, mà ở chỗ:

👉 Không có một mô hình kinh doanh rõ ràng – phù hợp với thực tế thị trường.

Nếu mô hình sai, bạn càng nỗ lực – càng lỗ.

Vì vậy, việc xây đúng mô hình kinh doanh ngay từ đầu là nền tảng sống còn, đặc biệt với SME có nguồn lực hạn chế.

💡 Xem thêm  Tư vấn chiến lược kinh doanh

💡Xây mô hình kinh doanh theo tư duy thực chiến, không giáo khoa

Trong thế giới thực, không CEO nào có thời gian ngồi học hết lý thuyết “Business Model Canvas” hay “Value Proposition”.

Bạn cần một cách tiếp cận gọn, thực tế, và có thể thử nghiệm ngay.

Tôi thường hướng dẫn khách hàng của mình theo 3 nguyên tắc thực chiến sau:

1️⃣ Hiểu đúng “giá trị mà khách hàng thật sự trả tiền cho”

Khách hàng không trả tiền vì bạn có sản phẩm tốt.

Họ trả tiền vì bạn giải quyết được vấn đề thực của họ – nhanh hơn, rẻ hơn, dễ chịu hơn đối thủ.

Ví dụ:

  • Người mua máy lạnh không mua “máy lạnh 2HP inverter”, họ mua “không khí mát dễ chịu khi làm việc”.

  • Khách hàng doanh nghiệp không mua “tư vấn chiến lược”, họ mua “tăng trưởng có định hướng và giảm rủi ro ra quyết định”.

🔍 Bài tập thực chiến:
Viết 1 câu hoàn chỉnh:
“Khách hàng của tôi sẵn sàng trả tiền để…”
Nếu bạn không thể hoàn thành câu này trong 10 giây, bạn chưa rõ mô hình kinh doanh của mình.

2️⃣ Tập trung vào một nhóm khách hàng cụ thể, không phải “ai cũng được”

Phần lớn doanh nghiệp nhỏ bị kiệt sức vì cố gắng phục vụ quá nhiều đối tượng.
Một mô hình hiệu quả phải chọn đúng thị trường nhỏ – nhưng sâu.

Hãy tự hỏi:

  • Ai là nhóm khách hàng bị đau nhất bởi vấn đề bạn giải quyết?

  • Họ sẵn sàng trả tiền bao nhiêu để hết “đau”?

  • Làm sao để bạn tiếp cận họ trực tiếp nhất mà không tốn quá nhiều chi phí marketing?

💡 Tư duy thực chiến:
Chọn đúng khách hàng trước khi chọn kênh bán hàng.
Bán đúng người, dễ hơn 100 lần so với cố gắng bán cho tất cả.

3️⃣ Biến mô hình kinh doanh thành “bản đồ hành động 1 trang”

Thay vì slide dài 30 trang, tôi luôn yêu cầu các CEO của mình dùng Business Model Canvas – bản đồ 1 trang, để xác định:

  • Bạn tạo giá trị gì (Value Proposition)

  • Bán cho ai (Customer Segment)

  • Bán qua đâu (Channel)

  • Thu tiền bằng cách nào (Revenue Stream)

  • Và cần nguồn lực, đối tác, hoạt động chính gì để vận hành

📋 Mẹo thực chiến:
In mô hình đó ra và dán lên tường phòng họp.
Cả đội ngũ đều thấy – đều hiểu – đều nói cùng một “ngôn ngữ mô hình”.

🧩 Kế hoạch hành động: 5 bước tạo ra mô hình kinh doanh đúng và kiểm chứng được

Giờ là phần quan trọng nhất – kế hoạch thực thi, để bạn không chỉ hiểu mà còn áp dụng được ngay.

Bước 1: Xác định giá trị cốt lõi (Value Proposition)

  • Viết rõ: bạn giúp khách hàng đạt được gì / tránh điều gì.

  • Đừng nói “chúng tôi chuyên nghiệp” – hãy nói “chúng tôi giúp bạn tiết kiệm 30% chi phí vận hành chỉ trong 3 tháng”.

🎯 Mục tiêu: Giá trị phải đo được và khác biệt.

Bước 2: Xác định phân khúc khách hàng và vấn đề cụ thể

  • Chọn 1 nhóm khách hàng mục tiêu duy nhất cho giai đoạn đầu.

  • Ghi rõ: họ là ai, đang gặp vấn đề gì, đang chi tiền cho giải pháp nào khác.

📌 Hãy gọi điện cho 5 khách hàng thật để xác nhận điều bạn nghĩ có đúng không.

Bước 3: Vẽ mô hình kinh doanh 1 trang (Business Model Canvas)

  • Ghi ngắn gọn từng khối.

  • Kiểm tra sự liên kết giữa “Giá trị – Khách hàng – Doanh thu”.

  • Nếu một khối không ăn khớp (VD: chi phí cao hơn doanh thu tiềm năng) → quay lại chỉnh sửa.

💬 “Mô hình tốt là mô hình đơn giản mà ai trong đội cũng hiểu.”

Bước 4: Kiểm chứng nhanh bằng hành động nhỏ (Pilot Test)

  • Ra thị trường thử với 1 gói sản phẩm thử nghiệm hoặc nhóm khách hàng nhỏ.

  • Đo phản hồi: bao nhiêu người sẵn sàng trả tiền, họ có quay lại không, họ nói gì.

  • Dựa vào dữ liệu thật, tinh chỉnh lại mô hình.

🧠 Đây là bước biến “mô hình lý thuyết” thành mô hình thực chiến.

Bước 5: Chuẩn hóa – Tối ưu – Nhân rộng

Khi đã có mô hình hoạt động ổn định:

  1. Ghi lại quy trình vận hành cốt lõi.

  2. Đào tạo đội ngũ để ai cũng hiểu “vì sao mô hình này hiệu quả”.

  3. Xây KPI xoay quanh việc tăng trưởng bền vững, không chỉ doanh thu tức thời.

✅ Khi bạn có thể rời khỏi doanh nghiệp 2 tuần mà mọi thứ vẫn vận hành, nghĩa là bạn đã thật sự có một mô hình kinh doanh.

ALT: 5 Bước Tạo Ra Mô Hình Kinh Doanh Thực Chiến - Thạc Sỹ Nguyễn Phong Phú

💡 FAQ – Câu hỏi thường gặp về mô hình kinh doanh

❓1. Mô hình kinh doanh là gì và tại sao nó quan trọng với doanh nghiệp nhỏ?

Trả lời:

Mô hình kinh doanh là cách doanh nghiệp tạo ra, phân phối và thu được giá trị từ khách hàng.

Với doanh nghiệp nhỏ, đây là kim chỉ nam chiến lược giúp bạn biết rõ:

  • Ai là khách hàng thực sự,

  • Bạn tạo giá trị gì khác biệt,

  • Và dòng tiền đến từ đâu.

Nếu không có mô hình kinh doanh rõ ràng, bạn rất dễ bán hàng nhưng vẫn lỗ, vì không hiểu cách mình đang tạo lợi nhuận.

❓2. Làm sao biết mô hình kinh doanh của tôi đang sai?

Trả lời:

Ba dấu hiệu thường thấy nhất là:

  1. Doanh thu có, lợi nhuận không tăng.

  2. Khách hàng mua nhưng không trung thành.

  3. Đội ngũ mệt mỏi vì làm nhiều nhưng không rõ mục tiêu.

Nếu gặp 2 trong 3 dấu hiệu trên, bạn nên vẽ lại mô hình kinh doanh bằng Business Model Canvas để soi lại toàn bộ cấu trúc vận hành và giá trị.

❓3. Tôi có thể áp dụng Business Model Canvas cho doanh nghiệp nhỏ không?

Trả lời:

Hoàn toàn có thể. Business Model Canvas không phải chỉ dành cho startup lớn — mà là công cụ trực quan giúp doanh nghiệp nhỏ hiểu nhanh mô hình của mình.

Chỉ cần 1 trang giấy, bạn có thể xác định:

  • Khách hàng mục tiêu,

  • Giá trị cốt lõi,

  • Cách tạo và thu giá trị.

  • → Bạn có thể tải mẫu Business Model Canvas thực chiến ở cuối bài viết này.

❓4. Mất bao lâu để vẽ một mô hình kinh doanh hoàn chỉnh?

Trả lời:

Thông thường, nếu bạn đã có dữ liệu cơ bản, chỉ cần 30–60 phút để hoàn thiện bản nháp đầu tiên.

Quan trọng là bạn liên tục thử nghiệm – đo lường – điều chỉnh.

Mô hình kinh doanh không phải thứ “vẽ 1 lần rồi xong”, mà là bản đồ chiến lược sống, phải cập nhật liên tục khi thị trường thay đổi.

❓5. Tôi có thể nhận hỗ trợ xây mô hình kinh doanh 1:1 không?

Trả lời:

Có. Bạn có thể đặt lịch tư vấn 1:1 với chuyên gia Nguyễn Phong Phú để được hướng dẫn cách xây mô hình kinh doanh phù hợp với năng lực, nguồn lực và thị trường bạn đang hoạt động.

👉 Đặt lịch tư vấn ngay tại đây

Xem thêm Dr Biz – Bác sỹ doanh nghiệp

🧭 How-To: Cách tự tạo mô hình kinh doanh 

Bước 1: Xác định khách hàng mục tiêu (Customer Segments)

  • Hãy bắt đầu bằng câu hỏi: “Ai thật sự cần sản phẩm của tôi nhất?”

  • Viết ra 2–3 nhóm khách hàng rõ ràng nhất (theo ngành, quy mô, hành vi).

📌 Mẹo thực chiến: Đừng chọn quá nhiều nhóm. Hãy tập trung vào nhóm có khả năng chi trả cao nhất và vấn đề rõ nhất.

Bước 2: Xác định giá trị cốt lõi (Value Proposition)

  • Tại sao khách hàng nên chọn bạn?

  • Bạn giải quyết vấn đề gì cho họ?

  • Giá trị đó đo lường được không (ví dụ: tiết kiệm chi phí, tăng doanh thu, giảm rủi ro)?

📌 Mẹo thực chiến: Dùng công thức “Chúng tôi giúp [ai] đạt được [kết quả] bằng [giải pháp].”

Bước 3: Lên danh sách kênh phân phối & tương tác (Channels)

  • Liệt kê các kênh bạn dùng để tiếp cận – bán – giữ chân khách hàng.

  • Bao gồm cả online (website, social, email) và offline (đại lý, nhân viên kinh doanh).

📌 Mẹo thực chiến: Với doanh nghiệp nhỏ, chọn 2–3 kênh chủ lực, tránh dàn trải.

📈 Xem thêm Đào tạo Mini MBA Thực Chiến

Bước 4: Định hình dòng doanh thu (Revenue Streams)

  • Sản phẩm / dịch vụ chính mang lại doanh thu từ đâu?

  • Có nguồn thu nào khác tiềm năng (phí dịch vụ, gói bảo trì, hoa hồng)?

📌 Mẹo thực chiến: Hãy đa dạng hóa dòng tiền, nhưng chỉ mở rộng khi mô hình chính đã chứng minh hiệu quả.

Bước 5: Tải và hoàn thiện mẫu Business Model Canvas thực chiến

🎁 Tải ngay mẫu Excel Business Model Canvas

Bước 6: Kiểm nghiệm – đo lường – điều chỉnh liên tục

  • Sau khi hoàn thiện, hãy chạy thử mô hình với nhóm khách hàng thật.

  • Ghi lại phản hồi, hiệu quả, chi phí, rồi điều chỉnh từng khối trong Canvas.

📌 Mẹo thực chiến: CEO giỏi không vẽ mô hình đẹp, mà dám thử – dám sửa nhanh.

📞 Bước 7: Nhận tư vấn cá nhân hóa (tuỳ chọn)

Nếu bạn muốn tiết kiệm thời gian và đi đúng hướng từ đầu, hãy đặt lịch tư vấn 1:1 với chuyên gia Nguyễn Phong Phú.

💬 “Tôi sẽ cùng bạn phân tích mô hình hiện tại, tái thiết kế cấu trúc doanh thu, và giúp doanh nghiệp của bạn tăng trưởng thực sự.”

👉 Đặt lịch tư vấn ngay tại đây

🧱 Kết luận: Mô hình kinh doanh không cần phức tạp – chỉ cần đúng và được kiểm chứng

Tôi luôn nói với khách hàng trong các buổi tư vấn:

“Đừng tìm mô hình ‘hoàn hảo’, hãy tìm mô hình có thể hoạt động trong thực tế của bạn.”

Hãy bắt đầu từ nhỏ, kiểm chứng nhanh, và học liên tục từ phản hồi của thị trường.

Mọi “thành công lớn” đều bắt đầu từ một mô hình đơn giản – được làm thật, sửa thật, và phát triển thật.

💬 Xem thêm Đào tạo in-house thực chiến

🎯 Hành động ngay

👉 Nếu bạn là CEO hoặc chủ doanh nghiệp nhỏ đang muốn xây dựng mô hình kinh doanh thực chiến, phù hợp thị trường Việt Nam,

hãy xem chương trình “Cách đơn giản tạo ra Mô hình kinh doanh thực chiến” tại:

🔗 https://youtube/apexcorp8888

Hoặc theo dõi kênh YouTube KHỞI NGHIỆP để nhận video hướng dẫn từng bước chi tiết.

Xem thêm  Tư vấn vận hành & quản trị

Tác giả: Thạc Sỹ Nguyễn Phong Phú – Nhà Sáng Lập & Chủ tịch HĐQT  Apexcorp

📌 Liên hệ

👉 Bạn đang lo lắng không biết làm sao để tạo ra mô hình kinh doanh thực chiến và hiệu quả?

Hãy để tôi – chuyên gia tư vấn chiến lược kinh doanh thực chiến – đồng hành cùng bạn.

Hotline: 0903 25 55 25

Đăng ký nhận lịch tư vấn miễn phí

🔗 Dịch vụ cung cấp

 

🌐 Nghiên cứu khoa học

APEXCORP – TƯ VẤN CHIẾN LƯỢC KINH DOANH & QUẢN TRỊ

  • Trụ sở: 88A Nguyễn Trọng Tuyển, Phường Cầu Kiệu, TP.HCM
  • Văn phòng tư vấn: Business Center, Masteri Thảo Điền, P. An Khánh, TP. HCM
  • Hotline: 0903 25 55 25
  • Email: info@apex.edu.vn
  • Website: apex.edu.vn
  • Fanpage: Bác sỹ doanh nghiệp Dr Biz

Leave a comment

Liên hệ ngay để được tư vấn